BİLİM – TEKNOLOJİ – İNOVASYON VE ULUSAL DENİZ GÜÇLERİ – 1

1.“MUASIR MEDENİYETLER DÜZEYİNE ULAŞMALIYIZ”

    “HAYATTA EN HAKİKİ MÜRŞİT İLİMDİR, FENDİR”

     ATATÜRK

2. Tarih: 7 Temmuz 1770

2.1 İngiliz ve Rus subayların Komutasındaki Baltık denizinden inen bir Rus filosu Çeşme Körfezi’nin girişine gelir. Körfez içerisinde Osmanlı donanması Demirli haldedir.

Rus filosunun körfeze gönderdiği 3 adet Ateş gemisinden bir tanesi Osmanlı donanmasının merkezine girerek Osmanlı donanmasının peş peşe alev alıp yüzen bir enkaza dönüşmesine neden olur.

2.2 Olaydan 3 yıl sonra 1784 yılında bir Fransız uzman, Kaptan BONNEVAL İstanbul’a gelir ve Osmanlı donanması hakkında hükümetine bir rapor verir (2).

O rapordan bazı bölümler;

“…Osmanlı donanmasını oluşturan gemilerin kaptanlarına gelince, bunların hiçbirisi seyrüsefer manevra ve harp taktiği hakkında en ilkel bilgiye sahip bulunmuyor…
…Kılavuzları Rum’dur…
Bu nedenle karayı gözden kaybedince yollarını tayin etmek için pusula ile hiçbir iş göremezler…
…Osmanlılar gemilerin inşa ve donatılmasında biraz ilerlemiş görünüyorlarsa da bu ilerlemelerini ellerine geçirdikleri bir Fransız gemisi ile bir İngiliz firkateynine borçlu oldukları muhakkaktır
…Gemilerin korunmaları için gösterilen ihmal son dereceyi bulmuştur.”


Raporu daha kapsamlı görmek isteyenler için (1)

İfade edilenler üçüncü bir tarafın acı veren gözlemleri olsa da çok dikkat çekici zaafları göstermektedir.

2.3 Bir diğer bilgiye de dikkatinizi çekmek isterim;
Rus donanmasına TEKNİK EĞİTİM için ilk okul School of Navigation and Mathematical Sciences adı ile 1701 yılında Moskova da kurulmuştur sonra Saint Petersburg’a taşınarak deniz akademisinin temelini oluşturmuştur (3).

2.4 ÇEŞME hezimetinden kurtulanlardan bir tanesi Cezayirli Hasan Kaptan’dır. Hasan kaptan bir süre sonra kendi oluşturduğu bir filo ile Rus donanmasının bir bölümünü LİMNİ adasında etkisiz hale getirir ve adanın kurtulmasını sağlar. Böylece kısmen ÇEŞME kaybının intikamı alınmış olur. Bu sefer sonrasında Cezayirli Hasan kaptan, Padişah tarafından KAPTANI DERYALIK ‘a getirilecektir.

CEZAYİRLİ HASAN PAŞA

2.5 Ruslarla olan Ege deniz savaşlarını bizzat yaşayan ve Çeşme faciasına tanık olan Paşa donanmada gördüğü büyük bilgi ve deneyim eksikliklerini gidermek üzere 1773’te bir okul kurar. Okul öncelikle mevcut bahriyelilerin eksiklerini giderecektir. Bu okul 1786’da MÜHENDİSHANE İ BAHRİ HÜMAYUN adını alarak bu kez genç subay namzetleri ile eğitime başlar.(4)

Bu büyük komutanın eğitim meşalesini yaktığı okulun bugünlere uzanmış BAHRİYE MÜHENDİSLERİ olarak görev yaptık ve yapmaktayız.

2.6 Bahriye Mühendisleri şimdilerde gerek Deniz Kuvvetlerimizin kendi Tersanelerinde gerekse Özel tersanelerde çağdaş teknikleri kullanarak Donanmamıza modern savaş gemileri üretimine öncülük etmekteler.

Bahriye mühendislerinin ana görevleri kendilerine tanımlanan çerçevede güncel bilgi ve teknolojileri hayata geçirmektir.

2.7 Ancak günlük rutin çalışmaların dışına çıkıp resme daha panoramik bakıldığında, bu çabaların daha büyük bir yapının temel taşları olduğu görülecektir;

ULUSLARARASI VE ULUSAL DÜZEYDE BİLİM VE TEKNOLOJİ YAPISI…

Devletlerin ve toplumların gelişmesi ve refah düzeyinin armasında bilim ve teknolojinin çok önemli rolü bulunmaktadır. Etkilediği önemli bir diğer alan ise denizlere sınırı olan ülkelerin ÇIKARLARININ GÖZETİLMESİDİR. Deniz Kuvvetleri’nin bu bağlamda ayrı bir yeri bulunduğu gibi deniz gücünün öngörülen görevlerini yerine getirebilmesinde ve Çağdaş kalabilmesinde Bilim, Teknoloji ve inovasyonun yeri yaşamsal değerde.

2.8 Bu nedenle,

 Görevdeki veya emekli olup bir şekilde kariyerlerini deniz kuvvetleri ile bağlantılı olarak sürdürmekte olan bahriye mühendislerinin,

Dünya bahriyelerinin bilimsel ve teknolojik gelişmeleri nasıl izledikleri,

Ne gibi hedeflere yöneldikleri ve bu amaçla

Kendilerini nasıl örgütledikleri

hakkında bilgi ve fikir sahibi olmalarının yararlı hatta gerekli olduğu inancındayım.

Böylece,

Mühendislik kariyerleri ve konseptleri için daha holistik bir görüş ve perspektife sahip olacakları gibi,

Yapmakta oldukları görevleri daha etkin şekilde karşılayabileceklerini,

Kariyer planlarını da daha rasyonel yapabileceklerini

 Düşünüyorum.

Bu amaçla bir meslektaş olarak katkı sunabilmek üzere konuyu bir yazı dizisi ile sizlerle paylaşmak istiyorum.

Bir sonraki yazımla devam edeceğim…

KAYNAKÇA :

1.TARAKÇI,NEJAT.2009.”OSMANLI DENİZ GÜCÜNÜN GERİLEMESİ” DENİZ GÜCÜNÜN OSMANLI TARİHİ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ,226-228.DENİZ BASIMEVİ MÜDÜRLÜĞÜ.

2.PANZAC,DANIEL.2018.”NİZAMI CEDİD VE DONANMANI YENİDEN İNŞASI ”OSMANLI DONANMASI (1572 – 1923 )”,EMİR YENER,228-230.AYHAN MATBAASI:TÜRKİYE İŞ BANKASI KÜLTÜR YAYINLARI.

3.“Moscow School of Mathematics and Navigation”.Erişim 6 Haziran 2o22.

https://en.wikipedia.org/wiki/Moscow_School_of_Mathematics_and_Navigation

4. BOSTAN,İDRİS.2008.OSMANLI BAHRİYESİNİN MODERNLEŞMESİNDE YABANCI UZMANLARIN ROLÜ,1785-1819”BEYLİKTEN İMPARATORLUĞA OSMANLI DENİZ GÜCÜ”,ÇAĞATAY ANADOL.207-213.KİTAP YAYINEVİ.