bahriye mühendisliği

BTI VE TÜRK BAHRİYESİ – 2

by

3.ÖRGÜTLER

Ülkemiz BTI alanını geliştirdiği POLİTİKA, STRATEJİ VE PLANLAR ile yönlendiren, bu bağlamda Deniz Kuvveleri Komutanlığının teknoloji hedeflerinde de dolaylı ya da direkt etkili olan devlet kurumları aşağıda yer alıyor.

Bunların görevlerini kendi tanımlamalarından olduğu gibi aktarıyorum.

3.1 CUMHURBAŞKANLIĞI SAVUNMA SANAYİ BAŞKANLIĞI (1)

“ HAKKIMIZDA

Savunma Sanayii Başkanlığı, ülkemizde savunma sanayii altyapısının tesisine ilişkin politikaların tespiti ve bu politikaları tatbik etme yetki ve sorumluluğuna sahip mekanizmaların oluşturulması amacına uygun olarak 1985 yılında 3238 sayılı Kanun’la Milli Savunma Bakanlığı bünyesinde “Savunma Sanayii Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı” (SaGeB) olarak kurulmuş, 1989 yılında Savunma Sanayii Müsteşarlığı olarak yeniden yapılandırılmıştır.​ Müsteşarlık 2017 yılında gerçekleştirilen düzenleme ile Cumhurbaşkanı’na bağlanmış, 2018 yılında ise 703 sayılı “Anayasada Yapılan Değişikliklere Uyum Sağlanması Amacıyla Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname” ile T.C. Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı olarak yeniden yapılandırılmıştır. 7 numaralı “Savunma Sanayii Başkanlığı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi​ ile kuruluş, görev, yetki ve sorumlulukları düzenlenmiştir.

​Savunma Sanayii Başkanlığına “modern bir savunma sanayiinin geliştirilmesi ve Türk Silahlı Kuvvetleri’nin modernizasyonunun sağlanması” amacıyla; 

  1. İcra Komitesi​’nin aldığı kararları uygulamak,
  2. Proje bazında yıllar itibariyle verilecek olan alımların programlarını sipariş kontratına bağlamak, 
  3. Mevcut milli sanayii, savunma sanayii ihtiyaçlarına göre reorganize ve entegre etme, yeni teşebbüsleri teşvik ve bu entegrasyona ve ihtiyaçlara göre yönlendirme, yabancı sermaye ve teknoloji katkısı imkanlarını araştırma, teşebbüsleri yönlendirme, bu konudaki Devlet katılımını planlamak, 
  4. Fon kaynaklarını dikkate alarak alım programlarını ve finansman modellerini belirleme,​​
  5. İhtiyaç duyulan modern silah, araç ve gereçlerin özel veya kamu kuruluşlarında imalatını planlamak,
  6. Gerektiğinde özel, kamu veya karma nitelikli yeni yatırımları dışa açık olmak kaydıyla desteklemek, 
  7. Modern silah, araç ve gereçleri araştırma, geliştirme, prototiplerin imalini sağlama, avans verme, uzun vadeli siparişler ve diğer mali ve ekonomik teşvikleri tespit etmek, 
  8. İşin özelliğine göre yıllar içinde yapılacak alımın şartlarını, ihtiyaç makamınca belirlenecek şartname ve standartları dikkate alarak teknik ve mali konuları kapsayan kontratları yapmak, 
  9. Savunma sanayii ürünleri ihracatı ve off – set ticareti konularını koordine etmek,
  10. Fondan kredi verme veya yurt içinden ve yurt dışından kredi alma ve gerektiğinde yerli ve yabancı sermayeli şirketler kurma ve iştirak etmek,
  11. Üretilen malın kontrat muhteviyatına uyup uymadığını, kalite kontrolleri ile kontrat şartlarının yerine getirilip getirilmediğini takip etmek,
  12. ​​Uygulama aksaklıklarının ilgili kurum ve kuruluşlar nezdinde çözümlenmesini temin etmek,
  13. Cumhurbaşkanı tarafından verilen diğer görevleri yerine getirmek,

Görevleri verilmiştir.

KURUMUN organizasyon yapısını buradan görebilirsiniz.

3.1.1 Teknik Hizmetler Genel Müdürlüğü

  • “İlgili mevzuat uyarınca savunma sanayi güvenliği faaliyetlerini yürütmekte,
  • Türk Silahlı Kuvvetleri envanterine giren ikmal maddelerinin kodlandırma faaliyetlerini yürütmekte,
  • Uluslararası Savunma Sanayii Fuarları (IDEF) dahil yurt içi/yurt dışı fuarlara katılımı planlamakta,
  • Fuarların kapsamına ilişkin inceleme programları hazırlamakta ve fuarlara katılmakta,
  • Araştırma-geliştirme ve teknoloji yönetim faaliyetlerini gerçekleştirmekte,
  • Türk Silahlı Kuvvetlerinin ihtiyacını karşılamak amacıyla sözleşmeye bağlanan; silah, mühimmat, roket, füze, araç, makine ve teçhizata ait teknik süreçleri yönetmekte,
  • Ürün ve üretim hattı kalifikasyonu yapmakta,
  • Türk Silahlı Kuvvetlerinin ihtiyacı çerçevesinde tedarik edilecek olan ortak ihtiyaç malzemeleri ile modernizasyon projelerine ait teknik şartname faaliyetlerini yürütmekte,
  • Bakanlık merkez ve taşra teşkilatı, Genelkurmay Başkanlığı ve kuvvet komutanlıkları ile bağlı, ilgili kurum ve kuruluşlara ait olan atış alanı, test ekipmanları tahsisi ve personel görevlendirilmesi ile test ve değerlendirme faaliyetlerini yürütmekte,
  • NATO Standardizasyon Anlaşması (STANAG) ve Müttefik Yayınlar (AP) hakkında görüş oluşturmakta, ilgili koordinatör makama bildirmekte, NATO Ulusal Silahlanma Yöneticileri Konferansı (CNAD) kapsamında Ulusal Silahlanma Direktörlüğü sekretaryasını yapmakta,
  • Türk Standartları Enstitüsü tarafından hazırlanan standart taslakları hakkında Bakanlık görüşünü oluşturmakta,
  • On Yıllık Temin ve Tedarik Programını (OYTEP) ilgili birimlerle koordine ederek hazırlamakta

Ve bu kapsamdaki faaliyetleri yürütmektedir. “

3.1.2 Tersaneler Genel Müdürlüğü 

  • “Türk Silahlı Kuvvetlerine ait yüzer/dalar platformların inşası,
  • Bu unsurlara ait sistemlerin bakım, onarım, imalat, yenileştirme, tadilat, modernizasyon ve bu faaliyetleri icra ederken ihtiyaç duyacağı tedarik faaliyetlerini gerçekleştirmekte,
  • Tersanelerin kapasitelerinin değerlendirilmesi için yeni iş modelleri geliştirmekte,
  • Bu maksatla gerekli ticari girişimlerde bulunmakta, imkân ve kabiliyetlerini tanıtıcı faaliyetler gerçekleştirmekte,
  • Temininde güçlük çekilen malzeme ve hizmetlerin millî imkânlarla üretilmesi için gerekli iyileştirme ve geliştirme faaliyetlerini yürütmekte, bakım, onarım ve yenileştirme süreçlerinde kullanılan malzeme ve hizmetleri üretmekte veya ürettirmektedir.”

3.6 TÜRKİYE BİLİMSEL VE TEKNOLOJİK ARAŞTIRMA KURUMU (TÜBİTAK) (2)

5376 sayılı Kanun içeriğine göre BIT alanında LİDER KURUM statüsünde olup görevleri;

Ülkemizin ve insanlığın güvenlik, sağlık, refah, huzur ve sosyal gelişimi için;

  • desteklemek,

Olarak tanımlanıyor.

3.6.1 Savunma Sanayi Araştırma ve Geliştirme Enstitüsü-TÜBİTAK-SAGE; (7)

Enstitü’nün ülküsü, savunma teknolojilerinde Türkiye’yi bağımsız kılmaktır.

Enstitü’nün görevi, savunma sanayiine rekabet gücü ve katma değeri yüksek teknoloji, ürün ve hizmetleri AR-GE yoluyla sağlamaktır.

Enstitü, çalışmalarında Türk Silahlı Kuvvetleri ve ulusal savunma sanayii kuruluşlarının araştırma gereksinimlerini gözetme, TÜBİTAK’a yaraşır bir bilimsel araştırma ortamı yaratma, ulusal kaynakların elden geldiğince kullanılması konusunda yaratıcılığı özendirme ilkelerini göz önünde tutar.

Bu amaç çerçevesinde Enstitü’nün temel görevi, Türk Silahlı Kuvvetleri ve ulusal savunma sanayii kuruluşlarının belirlediği gereksinimleri karşılamak üzere gerektiğinde yurt içi ve dışı kuruluşlar ile iş birliği yaparak araştırma, geliştirme çalışmaları yapmaktır.

TÜBİTAK SAGE araştırma projeleri ile

TÜBİTAK SAGE, Millî Savunma Bakanlığı, Türk Silahlı Kuvvetleri, Savunma Sanayii Başkanlığı ve çeşitli savunma sanayii kuruluşları ile projeler yürütmektedir. 

TÜBİTAK SAGE, kurulduğu ilk günden bu yana ağırlıklı olarak güdümlü/güdümsüz mühimmatlar ve füze sistemleri üzerine çalışmış; savunma sanayiine ürün, bilgi, altyapı ve nitelikli insan gücü kazandırmıştır.

3.7 TÜRKİYE BİLİMLER AKADEMİSİ (TUBA) (3)

“Akademi’nin Görevleri

4 No’lu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 567 inci maddesinde yer alan Türkiye Bilimler Akademisi’nin görevleri, 13/11/2021 tarih ve 86 No’lu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nde aşağıdaki şekilde güncellenmiştir:

a) Bilimsel konularda ve bilimsel önceliklerin saptanması amacıyla incelemelerde bulunmak ve danışmanlık yapmak.
b) Toplumda bilimsel yaklaşım ve düşüncenin yayılmasını sağlamak, *genç bilim insanlarını teşvik etmek
c) Cumhurbaşkanına Türk bilim insanları ve araştırıcılarının toplumsal statüleri, yaşam düzeyleri, gelirleri ve bilimsel faaliyetlerin gereği olan özel kolaylık ve ayrıcalıklara ilişkin mevzuat değişiklikleri önermek.
ç) Bilimin öneminin ülke kamuoyunca takdir ve kabulünü sağlamak ve bilim adamlığını özendirmek için ödüller vermek
d) Amaçların gerçekleştirilmesi ve görevlerin yerine getirilebilmesi için ülkenin bilim stratejisine yönelik raporlamalar ve bilimsel yayın faaliyetleri gerçekleştirmek, bunları ilgili kurum ve kişilerle paylaşmak”
e) Bilim diplomasisi alanında faaliyetler yürütmek ve bu alanın gelişmesine katkı sunmak.
f) Bilim tarihi mirasımızın günümüze aktarımı için faaliyetlerde bulunmak.”

ORGANİZASYONU

Organizasyon şemasına buradan ulaşabilirsiniz.

3.2 SAVUNMA SANAYİ VE TEKNOLOJİ EĞİTİM MERKEZİ (4)

“Görevi:

Millî Savunma Bakanlığı ve kadro kuruluşunda yer alanlar, kamu kurum/kuruluşları, üniversiteler, TSK’ya hizmette bulunan vakıf ve dernekler ile savunma sanayi firmalarında görevli personelin;

  • “Savunma Teknolojileri” (ARGE, inovasyon, ileri teknoloji uygulamaları dâhil),
  • Öncelikle savunma tedariki uygulamalarını kapsayan “Mevzuat Uygulamaları”,
  • “Kişisel Gelişim ve Yönetim” alanlarındaki eğitim ihtiyaçlarının karşılıklı iş birliği içinde karşılanmasını sağlamaktır.

Katılımcılar, eğitimlerden ücretsiz olarak yararlanmaktadır.

 Katılımcılar

Eğitim hizmetlerinden; Millî Savunma Bakanlığı ve kadro kuruluşunda yer alanlar, Jandarma Genel Komutanlığı, Sahil Güvenlik Komutanlığı, kamu kurum/kuruluşları, üniversiteler, TSK’ya hizmette bulunan vakıf ve dernekler ile savunma sanayi firmalarında görevli personel yararlanabilir.

Eğiticiler

  • SATEM’de kadrolu eğitici bulunmamaktadır.
  • Eğitim faaliyetlerinde;
  • Millî Savunma Bakanlığı ve kadro kuruluşunda yer alanlar,
  • Kamu kurum/kuruluşları,
  • Üniversiteler,
  • TSK’ya hizmette bulunan vakıf ve dernekler,
  • Savunma sanayi firmaları,
  • Eğitim danışmanlık firmaları ile,
  • İlgili kuruluşlarda görevli, konusunda uzman, deneyimli personelden eğitimci olarak istifade edilir.”

3.4 BARBAROS DENİZ BİLİMLERİ VE MÜHENDİSLİĞİ ENSTİTÜSÜ (5)

“Millî Savunma Bakanlığının ihtiyaç ve gerek görmesi halinde, muvazzaf subaylar ile aynı eğitim ve öğretim düzeyindeki sivil kişilere ilgili bilim dallarında

  • Lisansüstü/doktora eğitim ve öğretim verilmekte,
  • Çeşitli konularda verilecek araştırma ve inceleme görevleri yürütülmekte, yenilikleri araştırılmakta ve geliştirilmekte,
  • Bilimsel faaliyetler (konferans, seminer vb.) düzenlenmektedir. “

3.5 DENİZ KUVVETLERİ KOMUTANLIĞI TEKNİK KOMUTANLIĞI (6)

“Deniz Teknik Komutanlığının kurulmasıyla Araştırma Merkezi Komutanlığı, Dizayn Proje Ofisi ve Proje Kontrol Ofisi Müdürlükleri aynı çatı altında birleştirilerek Deniz Teknik Komutanlığı teşkilatına dâhil edilmiştir.
Bununla birlikte Deniz Teknik Komutanlığı Onarım Destek Komutanlıklarının yönetim kontrolü görevini yürütmüştür. Bu görev 2019 yılından itibaren Deniz Kuvvetleri Teknik Başkanlığı tarafından devralınmıştır.
Ayrıca Deniz Teknik Komutanlığı, sivil ve askeri tersanelerde inşa faaliyetleri devam eden/önümüzdeki dönemde Deniz Kuvvetleri Komutanlığı envanterine girecek platformları denize iniş tarihinden itibaren geçici teslimine kadar personeli ile birlikte kuruluşunda bulundurmaktadır.
Deniz Teknik Komutanlığı mevcut görevlerinin takip ve koordinesini kuruluşunda bulunan Teknik ve İdari Grup Başkanlıkları vasıtasıyla yürütmektedir.”


3.5.1 Araştırma Merkezi Komutanlığı

“ Ağustos 2017 tarihinde Deniz Teknik Komutanlığı kuruluşuna alınmıştır.
Araştırma Merkezi Komutanlığı görevlerini teşkilatında bulunan;
● Modelleme ve Simülasyon
● Elektronik Harp
● Akustik Araştırma Grup Başkanlıkları ile
● Yazılım Geliştirme, Sistem Mühendisliği ve Elektronik Geliştirme Grup Başkanlıklarından oluşan Savaş Sistemleri Başkanlığı vasıtasıyla yürütmektedir.
Araştırma Merkezi Komutanlığı; suüstü, sualtı, deniz hava ve kıyı birlikleri için,
● Savaş Yönetim Sistemleri,
● Sensör ve Sensör Kontrol Sistemleri,
● Silah ve Atış Kontrol Sistemleri,
● Keşif, Gözetleme ve Link Sistemleri
ana görev alanlarında Deniz Kuvvetleri Komutanlığının uzman kurumudur.”

“Araştırma Merkezi Komutanlığı’nın aktif olarak görev aldığı bazı projeler aşağıda listelenmiştir:
● Gemi Entegre Savaş Yönetim Sistemi (GENESİS SYS)
● Milli Arakatman Yazılımı (GENIEWARE)
● Uzun Ufuk Keşif Gözetleme Sistemi
● Ağ Destekli Veri Entegre Savaş Yönetim Sistemi (ADVENT SYS)
● Preveze Sınıfı Denizaltı Milli Üretim Entegre Denizaltı Savaş Yönetim Sistemi (MÜREN)
● Çok Amaçlı Faz Dizinli Radar (ÇAFRAD)
● ESSM Güdümlü Mermi Atış Kontrol Sistemi
● DERFA – Değiştirilebilir Radyo Frekans Alıcısı
● ATMACA Güdümlü Mermisi
● Dijital Darbe Analizcisi (DDA) Elektronik Destek Sistemi
● MİLGEM Sonar
● AKYA Torpidosu”

3.5.2 Dizayn Proje Ofisi (DPO) Müdürlüğü

“Dizayn Proje Ofisi (DPO) Müdürlüğü, muharip sınıf gemilerin;
● Platform tasarımını,
● Makine sistemleri tasarımını,
● Elektrik sistemleri tasarımını,
● Savaş sistemleri tasarımını,
● Sistem entegrasyon tasarımını,
● Bütünleşik Lojistik Destek (BLD) ve inşa teknik desteğini gerçekleştiren,
● Gemi inşa standartlarını oluşturan,
Deniz Kuvvetleri Komutanlığının uzman kurumudur.”

3.5.3 Proje Kontrol Ofisi (PKO) Müdürlüğü

“Proje Kontrol Ofisi (PKO) Müdürlüğü, halen Deniz Teknik komutanlığı bağlısı olarak Deniz Kuvvetleri Komutanlığının sivil tersanelerde inşa edilen/edilmesi planlanan yüzer platformlarının platform sistemleri, savaş sistemleri, kullanıcı ve BLD faaliyetlerinin proje süreçleri kapsamında yerinde takip, kontrol ve koordinesini sağlayan Deniz Kuvvetleri Komutanlığının uzman kurumudur.”

4. ÖZETLE

Yukarıda sunulan bilgiler çerçevesinde kişisel değerlendirmeme göre;

  • BTI alanında konunun Ülkemizdeki önemini yansıtan şekilde ve bundan önceki yazımda tanımlanan rehber dokümanlar doğrultusunda faaliyet gösteren birçok kurum bulunduğu,
  • Ancak bunların devlet yapısı içinde dağılmış halde olduğu,
  • Özellikle yeni teknolojilerin izlenmesi ve yaşama geçirilmesi konusunda kurumsal görevlerde çakışmalar olduğu,
  • Ana konumuz olan BAHRİYE İÇİN TEKNOLOJİK GELİŞİM faaliyetinin, bağımsız olarak dahi ULUSAL BTI Politikaları ve stratejileri doğrultusunda, yeterli ve tutarlı bir şekilde organize olduğu

Anlaşılmakta..

DEVAM EDECEK..

KAYNAKÇA:

1.CUMHURBAŞKANLIĞI  SAVUNMA SANAYİ BAŞKANLIĞI

https://www.ssb.gov.tr/

2. TÜRKİYE BİLİMSEL VE TEKNOLOJİK ARAŞTIRMA KURUMU (TÜBİTAK)

https://www.tubitak.gov.tr/

3. TÜRKİYE BİLİMLER AKADEMİSİ (TUBA)

https://www.tuba.gov.tr/tr/

4. SAVUNMA SANAYİ VE TEKNOLOJİ EĞİTİM MERKEZİ

https://www.msb.gov.tr/SATEM/EgitimListele

5. BARBAROS DENİZ BİLİMLERİ VE MÜHENDİSLİĞİ ENSTİTÜSÜ

https://dho.msu.edu.tr/barbaros/

6. DENİZ KUVVETLERİ KOMUTANLIĞI TEKNİK KOMUTANLIĞI

https://www.dzkk.tsk.tr/ArsivAskeriTarih/icerik/deniz-teknik-komutanligi-tarihcesi

7. SAVUNMA SANAYİ ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME ENSTİTÜSÜ-TÜBİTAK-SAGE;

https://www.sage.tubitak.gov.tr/

BİR PLATFORM OLUŞUR İSE ?

by

1.GİRİŞ

1.1 Değerli Meslektaşlarım, Arkadaşlarım,

Yakın zamanda dünyada ve ülkemizdeki BAHRİYE MÜHENDİSLİĞİ KURULUŞLARI üzerine bir dizi (1 – 2 – 3) yazım oldu.

Dünyada özgün olarak Bahriye mühendislerine ait kuruluşlar bulunmakla birlikte ülkemizde geniş kapsamda henüz yer almadığını görüyoruz.

1.2 Burada Bahriye Mühendisliği kavramını konuya ilişkin yazımdaki kapsamda kullanıyorum. Bunu özellikle dikkate almanızı rica ediyorum.

1.3 Kişisel olarak, ülkemizde Bahriye Mühendisliği hatta Mühendislik kavramının 1773’te gündeme geldiğini ve ilk kuruluşun okulumuz olduğunu düşününce böyle bir birlikteliğin oluşmasını doğal bir sonuç olarak görüyorum. Ancak belki gecikmiş de olsa (benimsendiği takdirde) böyle bir yapılanma sürecinin her yapılaşmada olduğu gibi zaman içinde şekillenip evrilebileceği de bir gerçek.

2. ÖNERİM

2.1 Bu aşamada ise, ileriye ve giderek bu amaca yönelik bir çekirdeğin sosyal medya üzerinde oluşturulabileceği ve prototip olarak denenebileceğini düşünüyorum. Bunun için en uygun platformun

fazla sayıda meslektaşımızın yer alıyor olması, kullanım şartları ve çerçevesinin belirli bulunması bakımından LINKEDIN olduğunu sanıyorum.

3. BÖYLE BİR ÖZGÜN GURUBUN OLUŞTURULMASI NE GİBİ YARARLAR SAĞLAYABİLİR?

3.1 Daha önceki yazılarımda bahsettiğim kuruluşların amaçlarından yola çıkarak şunlar olabilir;

3.1.1 Gurup üyelerinin bilimsel, teknik ve operasyonel bilgi alışverişi için bir forum sağlamak, mesleki bilgi ve gelişimlerini artırmada yardımcı olmak

3.1.2 Grup üyelerinin mesleki ve sosyal yardımlaşmaları için bir ortam oluşturmak,

3.1.3 Seçilmiş konular üzerinde teknik buluşmalar düzenlemek,

3.1.4 Ülkemiz Bahriye mühendisliği gelişimi ve tarihi hakkında bilgi ve belge paylaşmak ve yayınlamak,

3.1.5 Bahriye mühendisliği alanları üzerinde endüstri (tersaneler, yan sanayi vb.) ve diğer mühendislik grupları ve ilgili topluluklar arasında bilgi alışverişini özendirmek,

3.1.6 Gurup için üyeliğin artmasını özendirmek

3.1 7 Bahriye mühendisliği alanlarında eğitimin ilerletilmesi için eğitim kurumları ve halk eğitim yetkilileri ile iş birliği yapmak ve özendirmek

3.1.8 Bahriye mühendisliğinin ilerlemesi için önemli sayılabilecek araştırmaları ve diğer araştırmaları özendirmek ve desteklemek

4. SONUÇ OLARAK;

4.1 Yukardaki açıklamalarım çerçevesinde böyle bir oluşumu (LINKEDIN GURUBU) sizlere sunuyor ve öneriyorum.

oluşumun ilk adımı kuşkusuz fikrin çoğunluk tarafından benimsenmesi. Ben ancak kendi bağlantılarımın sınırı içinde görüş alabilirim. Bu nedenle sizlerin (arzu ettiğiniz takdirde) yayılması için yardımlarınızı rica edeceğim.

4.2 Konuyu somutlaştırmak adına küçük iki anket yayımlayacağım LINKEDIN üzerinde. Bu ankete katılımınız önerinin gerçekçiliğini belirleyecek. Anketi 15 gün açık tutmayı düşünüyorum.

Bu arada anket dışı görüş ve önerileriniz var ise ve LINKEDIN post yorum bölümünde lütfen belirtirseniz sevinirim.

BAHRİYE MÜHENDİSLİĞİ KURULUŞLARI – 3

by

1.GİRİŞ

1.1 Değerli arkadaşlarım,

Bahriye mühendisliğinin ülkemizdeki durumu hakkında bir önceki yazımda özet bilgi sunmuştum.

1.2 Konu üzerinde yapmakta olduğum çalışma sırasında TMMOB (TÜRKİYE MÜHENDİS VE MİMARLAR ODALARI BİRLİĞİ) bir bildirisinde, Türkiye’deki mühendislerin örgütlenmesi üzerine detaylı bilgiler olduğunu gördüğümden bildirinin bu kısmını da bilgilerinize sunmak istedim.

2. “TÜRKİYE’DEKİ İLK MÜHENDİS-MİMAR ÖRGÜTLENMELERİ

2.1 Ülkemizdeki bugünkü anlamda mühendis yetiştiren ilk üniversite, 1773 yılında Mühendishane-i Bahr-i Hümayun adıyla III. Mustafa döneminde kurulmuştur. Gemi inşaatı ve haritacılık öğretimi yapan bu kurumdan sonra kara ordusunun teknik kadrosunu yetiştirmek amacıyla 1795 yılında Mühendishane-i Berr-i Hümayun kurulmuştur. Bu okul, 1847’de mühendislik eğitimi yanında mimarlık alanında da eğitim vermeye başlamıştır. 1883 yılında kurulan Hendese-i Mülkiye, 1909’da Mühendis Mekteb-i Alisi adını alarak ülkenin alt yapı inşaatlarında görev alan kadroları yetiştirmiştir.

2.2 Avrupa’da ve ABD’de 19. yüzyılın ortalarında başlayan mühendis ve mimar örgütlenmesi, ülkemizde II. Meşrutiyetle birlikte başlamıştır. 1908’de İstanbul’da çok sayıda sivil örgütün kurulduğu bilinmektedir. Bunlardan birisi de Osmanlı Mühendis ve Mimar Cemiyetidir. Cemiyetin yayın organında “Osmanlı Mühendis ve Mimar Cemiyetinin Tarihçesi” başlığı altında yayınlanan yazıda şu görüşlere yer verilmiştir:

2.3 “Osmanlı Milleti otuz iki yıllık uğursuz bir baskı altında ezildiğinden, vatanımızda bilim ve fen tabii ki layık olduğu aşamaya erişemedi. Tanrıya şükürler olsun ki geçen yıl elde ettiğimiz Meşrutiyet yönetimi zulüm baskısını paramparça ederek, her türlü engeli ortadan kaldırdı ve muhtelif meslek ilgilisinin tek başına ya da topluca çalışabilmesini sağladı.” Özgürlük nimetinden beklenilen yararları bir an önce hayata geçirmek ve birlik gücünün bireysel güçten daha açık ve daha esaslı bir şekilde yararlı hizmetler doğuracağı kuramı çerçevesinde toplanma amacı Osmanlı mühendis ve mimarlarında bir birleşme düşüncesi yaratmış idi.

2.4 Bu şekilde hazırlanmış görüşler, yapılacak bir çağrıyı beklerken, Mimar Kemalettin Bey fen mensuplarını birleşmeye davet etti ve bu suretle arkadaşlarından önce davrandı. Osmanlı fen mensuplarının bu çağrıya hemen uyması ve bir araya gelme teklifinin uygun bulunması sonucunda Osmanlı Mühendis ve Mimar Cemiyeti adıyla bir örgüt kurulmasına ve fen erbabından Hulusi BOYACIYAN, Kemalettin KARAKAY, Refik Ziya TERZİYAN beyefendilerden bir kurul aracılığıyla bir tüzük ve bir içtüzük düzenlenmesine karar verildi.

2.5 Adı geçenlerin kaleme aldıkları tüzükler ikinci bir toplantıda incelendi ve gerekli değişiklikler yapıldı ve daha sonra gizli oyla ve salt çoğunlukla aşağıda isimleri yazılı kişiler Yönetim Kurulu başkanlığı ve üyeliğine seçildiler.

Başkan       Mühendis Mehmet Hulusi Bey

İkinci Başkan       Mühendis Agop BOYACIYAN

Sekreter     Mimar Kemalettin Bey

Mimar Aram KARAKAY Efendi

Mühendis Ziya Bey

Sayman     Mühendis Mahmut Şükrü Bey

2.6 1912 yılından sonra “Association des Architectes et Ingeniuers en Turquie” (Türkiye’deki Mimar ve Mühendisler Derneği) Fransızca adlı bir örgüt daha kurulmuştur. Bu örgütün tüzüğünde, Osmanlı Mühendis ve Mimar Cemiyeti’nin aksine, üyelik için “Osmanlı tabiiyetine haiz bulunma” koşulu bulunmamaktadır. Osmanlı Mühendis ve Mimar Cemiyeti’nin çalışmalarının durduğu bu dönemde, bu yeni örgütün Türk mühendis ve mimarlığının örgütlenmesine karşı bir hareket olduğu şeklinde yorumlanmaktadır.

2.7 1919 yılında “Mühendis Birlik Yurdu”, 1923 yılında “Türk Mühendisleri Ocağı” ve 1925 yılında “Türk Mimar ve Mühendis Cemiyeti” kurulduğu belirtilmektedir.  Bu konularda zamansızlık nedeniyle araştırma yapılamamıştır. 

3. CUMHURİYET DÖNEMİNDE ÖRGÜTLENMELER

3.1 Cumhuriyetten sonra ilk örgütlenmeler 17 Mayıs 1926 yılında kurulan ve merkezleri Ankara’da bulunan Türk Mühendisler Birliği ve Türk Yüksek Mühendisler Birliği adı altında gerçekleşmiştir. 

3.2 Birliklerin Tüzükleri temelde aynıdır. 

  • Amaçlar arasında “memleketin ilerlemesine ve milli iktisadın inkişafına ve kuvvetlenmesine hizmet emeli ile mesleğin yükselmesine çalışmak”,
  • “meslek haklarını ve azânın ihtiyaç ve menfaatlerini temin ve himayeye, mühendisler arasında tanışma ve tesanütün artmasına hizmet etmek”,
  • “başka memleketlerden mühendis getirilmesine ihtiyaç kalmayacak derecede meslektaşların yetiştirilmesi için gençliğin mesleğe karşı rağbetini artırmaya;
  • sermaye getirme mecburiyeti olmadıkça, memleketimizde yapılarak inşaatın Türk Mühendis Müteahhitlerine yaptırılmasını ve memlekette yerli ve ecnebi müesseselerde Türk Mühendislerinin çalıştırılmasını temine çalışmak”

yer almaktadır. 

3.3 Bu örgütü 18 Şubat 1927 tarihinde kurulan Türk Yüksek Mimarlar Birliği izlemiştir: Birliğin amacı

  • “Türk Yüksek Mimarları arasında fikri ve mesleki dayanışmayı temine,
  • memleket içinde ve dışında Türk mimarisini ve mimarlığını tanıtmaya,
  • Türk mimarlık sanatının ve inşaat bilgisinin beynelmilel terakkilere göre inkişafına ve
  • Türk yüksek mimarlarının mesleki, iktisadi ve hukuki menfaatlerini korumak” olarak belirtilmektedir.

3.4 Daha sonraları bu örgütlere çeşitli tarihlerde uzmanlık dallarında örgütler eklenmiştir. Bunlar arasında kurulduktan sonra başka bir örgütle birleşenler bulunmaktadır. 1954 yılında kabul edilen TMMOB Yasası uyarınca oluşturulan “Müteşebbis Heyet” içinde, Bayındırlık Bakanlığı temsilcilerinin dışında Türk Yüksek Mühendisler Birliği, Türk Mühendisler Birliği, Türk Yüksek Maden Mühendisleri Cemiyeti, Karabük Ağır Sanayi Mühendisleri Cemiyeti, Türk Mühendis Jeologlar Derneği, Harita ve Kadastrocular Derneği, Türk Ormancılar Cemiyeti, Türk Yüksek Ziraat Mühendisleri Birliği temsilcileri yer almışlardır.  “

BAHRİYE MÜHENDİSLİĞİ (NAVAL ENGINEERING) ALANINDA KURULUŞLAR – 1

by
SOURCE - PEXELS

SOURCE - PEXELS

1.   Değerli meslektaş ve arkadaşlarım,

  • Değişik ülkelerde mesleğimiz (BAHRİYE MÜHENDİSLİĞİ) ve diğer mühendislik alanlarında üyeleri arasında mesleki bilgi ve deneyimler üzerinde görüş alışveriş yapmak ve mesleğin gelişimine katkılarda bulunmak üzere kuruluşlar bulunmakta.
  • “BAHRİYE MÜHENDİSLİĞİ” kavramı ile ne demek istediğimi daha net anlamak isteyen arkadaşlarım sitede yer alan yazıma bakabilirler.  
  • Gereğinde başvurulabilecek toplu halde bir referans oluşturma amacı ile bunlar üzerinde bir araştırma yaparak erişebildiklerimden bir derleme yapıp YARARLI OLABİLECEK BAĞLANTILAR (LİNKLER) bölümüne ilave ettim. Kuruluşları ve bağlantılarını burada bulabilirsiniz
  • Organizasyonların kuruluş hikâye ve amaçları hakkında fikir vermek üzere aşağıda birkaç örnek sunuyorum;

2.   SNAME in 50.ci kuruluş yıldönümünde, ilişkin olarak yayımlanan bir bültende

  • Kuruluş süreci şöyle ifade ediliyor;
    “1800’lerin sonlarında Birleşik Devletler, tesislerinin eksikliğinin ve bilimsel gemi tasarımının ilerlemesi ve gemi tasarımının yapıcı gelişimi için çok az insanın tam zamanlı olarak dahil olduğunun bilincine vardı. O zamanlar Büyük Britanya, yaşam çizgisi denizcilik olan bir denizci ulus olarak deniz ve denizcilik sektörünün önemini fark etmişti. Tasarımın geliştirilmesinde liderdiler ve 1860 yılında Gemi inşası için ve Gemi Mimarları Enstitüsü’nü (INSTITUTE OF NAVAL ARCHITECTURE) düzenleyerek tasarım çabalarını uyumlu hale getirdiler.
  • “Bu enstitü, tasarımcılar, inşaatçılar, operatörler, tedarikçiler, tüccarlar ve deniz kuvvetleri tarafından aktif olarak desteklendi. 1879′da Birleşik Devletler Hükümeti, genç deniz subaylarını İngiltere’de deniz mimarisi ve deniz mühendisliği( Naval Architecture and Engineering)okumak için göndermek üzere bir program başlattı.; Ancak, kendi ülkemizde Bilimsel ve teknik tasarım konularındaki yeteneklerimiz ve anlayışımız konusunda hala ciddi eksiklerimiz bulunuyordu. 1890 gibi geç bir tarihte bile biz hala gemi tasarımlarımızı İngiltere’den temin ediyorduk.
  • Gemi tasarımı ve yapımındaki liderlerimizden biri, William H. Webb’di. Bay Webb kendi kendini yetiştirmiş ve denizcilik alanında büyük ün kazanmış bir profesyoneldi. Endüstride geleceğe yönelik sürekli gelişimin önemini fark ettiği 1880’lerin sonlarında adı, Webb Deniz Mimarisi Enstitüsü (Naval Architecture Institute) olan okulu kurdu. Aynı zamanda, Bay Webb ve bir avuç dolusu gemi inşasında öne çıkan diğer kişiler, İngilizlerin 30 yaşındaki Deniz Mimarları Enstitüsü’ndeki çabalarını izleyen faydalı sonuçları gördüler.
  • Buna göre, 1893’te bu kişiler birleşerek gemilerde ve gemi üretimi alanında ilerleme ve iyileştirmeler amacıyla Deniz Mimarları ve Deniz Mühendisleri Derneği’ni (SOCIETY OF NAVAL ARCHITECTS AND MARINE ENGINEERS -SNAME)’i kurdular.”
  • SNAME, 28 Nisan 1893 tarihinde esas sözleşmenin imzalanmasıyla ortaya çıkmış oldu”

Bir diğer kuruluşun çalışma amaçları şöyle ifade edilmekte;

3.   KOREA SOCIETY OF MARINE ENGINEERING (KOSME)

  • “Gemi inşa ve denizcilik ekipmanlarıyla ilgili endüstride bir düşünce kuruluşu rolü oynamak.
  • Gemi inşası, deniz teçhizatı ve deniz eğlence sporları ile ilgili uluslararası standartların ve yerel düzenlemelerin yürürlüğe girmesine katılmak ve ilgili endüstrileri geliştirmek, uluslararası statüyü güvence altına almak için çaba sarf etmek.
  • Gemi inşası ve deniz ekipmanı ile deniz eğlence sporları endüstrilerinde bilgi ve iş alışverişi için bir forum sağlamak.
  • İlgili sektörlere aktif olarak katılabilmemiz için daha fazla ilgi göstermek. Yeniden organize olarak, endüstrilere yardımcı olan, alan odaklı bir toplum olmak için ortak bir dil ağı oluşturmak.
  • Gemi inşa ve deniz teçhizatı ve denizcilikle uğraşan mühendislerin yeniden eğitimleri için ilgili kuruluşlarla (Kore Teçhizat ve Malzeme Enstitüsü, Gemi İnşa Teçhizat Kooperatifleri, Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeler, vb.). Teknik çalıştaylar, düzenlemek.”

4.    ASNE (AMERICAN SOCIETY OF NAVAL ENGINEERS) de ise amaçlar şöyle belirlenmiş;

  • “18.2 MADDE IV—İŞLEVLER
  • “Amacına ulaşmak için, Derneğin işlevleri şunları içerir:
  • için çok disiplinli bir forum sağlamak,
  • Ulusal ve yerel düzeylerde teknik toplantılar düzenlemek,
  • Bir Deniz mühendisliği (Naval Engineering) dergisi ve diğer yayınlar yayınlamak, mevcut ilerlemeyi ve deniz mühendisliği tarihini belgelemek ve yayınlamak,
  • Önemli katkı sağlayanları onurlandırmak ve deniz mühendisliği alanındaki önemli başarıları ödüllendirmek,
  • Toplum için üyeliğin artmasını teşvik etmek,
  • Gemi mimarisi, deniz mühendisliği ve deniz mühendisliği alanlarında eğitimin geliştirilmesi için eğitim kurumları ve halk eğitim yetkilileri ile iş birliği yapmak;
  • Gemi mimarisi, deniz mühendisliği ve okyanus mühendisliği sanat ve biliminin ilerlemesi için önemli sayılabilecek bu tür araştırmaları ve diğer araştırmaları teşvik etmek ve desteklemek.”.

Diğer kuruluşlar da incelendiğinde, amaç ve faaliyetlerinde ortak olarak

Üyeleri arasında mesleki bilgi ve deneyimler üzerinde görüş/bilgi/deneyim alışverişi yapmak ve mesleğin gelişimine katkılarda (eğitim – etkinlik- sempozyum vb.) faaliyette bulunmak

İlkelerinin belirlendiği anlaşılıyor.

5.   Pekiyi ..Ülkemizde bu alanda durum nasıl?

           Sonraki yazımda ele alacağım.

BAHRİYE MÜHENDİSLİĞİ

by

Değerli ziyaretçim,

Bu siteye ilk göz atışınızda iki noktanın hemen dikkatinizi çektiğini sanıyorum. Birisi sitenin logosu diğeri ise sitenin başlığı… Sitenin diğer bölümlerine ve içeriğine girmeden önce bu iki noktanın açıklığa gereksinim duyurduğunu düşünüyorum.

Birçok meslektaşımız Mühendislik tanımlamaları içerisinde makine, gemi inşaatı, gemi makineleri, Deniz Bilimleri mühendislikleri deyimleriyle sıklıkla karşılaşmışlardır. Ancak bilimde ve teknolojide sağlanan gelişmelerle birlikte Mühendislik branşları paralel olarak kapsam değiştirmiş bir kısmı orijinal adlarıyla yoluna devam ederken     ( Elektrik, Makine, Elektronik İnşaat v.b. )bazıları diğer branşlarla kaynaşarak kapsama alanlarını değiştirmiş ya da genişletmiştir. Bu nedenle de tanımlanma deyimlerde değişikliğe uğramıştır. Örneğin klasik makine mühendisliği makinelerin elektronik sistemlerle kontrol edilebilir hale gelmesiyle bu şekilde Mekatronik branşına dönüşmüştür.

Bu konumuz bağlamında birbirine yakın gözüken ve karıştırılması olası 3 Mühendislik branşına bir göz atalım;

1. GEMİ İNŞA MÜHENDİSLİĞİ

Armatörlerin Ticaret filoları, Donanmaların Savaş gemileri ve diğer yüzer araçların istenen niteliklere uygun olacak şekilde tekne tasarımı ile üretimlerinin yapılmasını sağlayan Mühendislik dalıdır.  Ancak çalışmaları tasarımın tamamlanması ile bitmiş olmaz. Tasarlanan teknenin ilk örnek testleri ve deniz tecrübelerinin yapılmasını izlemek, ona göre gerekli değişiklikleri gerçekleştirmek de görev kapsamındadır. Üniversite eğitim süreçleri için örnek olarak İTÜ Gemi İnşa Fakültesi programına bakılabilir.

2. GEMİ MÜHENDİSLİĞİ

Gemi mühendisleri Ticaret gemilerinde, bazı donanmaların gemilerinde makine,  Elektrik, Elektronik ile ana ve yardımcı sistemlerinin çalıştırılmasını ve bakım tutumlarını sağlarlar.

Gemilerin inşa sürecinde bu sistemlerin oluşturulması ve donatılmasında tersane mühendislerine yardımcı olarak bulunabilirler. Ayrıca Açık Deniz Petrol kuyuları ve Enerji Üretim tesislerinde de çalışabilirler.

Üniversite eğitim süreçleri için örnek olarak Piri Reis Üniversitesi programına bakılabilir.

3. OŞİNOGRAFİ MÜHENDİSLİĞİ

Okyanusların içinde özel güç kaynaklarının kullanılabilir hale getirilmesi için gerekli yapıların inşaatı, bakım tutulu ve tasarımı bu mühendis dalının kapsamına girer. Örneğin Petrol çıkarma kuyuları,  gel git den enerji üretilmesi ve bu amaçla nehirler, su kaynaklarının üzerinde oluşturulan benzer tesislerde girmektedir. Liman inşaatları, deniz suyundan tatlı su elde etmeye yarayan tesisler, limanlar, mendirekler. Bu Mühendislik dalının önemini ortaya koyan iki gelişme bulunmaktadır; birincisi yeryüzündeki fosil yakıt rezervlerinin erimekte olması, ikincisi de büyük okyanus alanlarının alternatif enerji kaynakları bakımından sınırsız olanaklar sunması. Üniversite eğitim süreçleri için örnek olarak Chına Ocean University programına bakılabilir.

4. BAHRİYE MÜHENDİSLİĞİ

Geniş anlamda bakıldığında Bahriye mühendisliği savaş gemilerinin tasarım, İnşaat, operasyon ve bakım tutumları alanını kapsayan Mühendislik dalıdır.

Gemi inşa mühendisleri tarafından geliştirilen teknelerin ve diğer yüzer yapıların makine, elektronik ve elektrik sistemleriyle donatılması bu Mühendislik dalının ana görevidir. Süstü Savaş gemileri, denizaltılar ve diğer deniz üstü, deniz altı tesis sistemleri kapsama alanı içindedir. Anılan tekne ve deniz tesislerinin sistem imalatı, donatılması ve tamirlerinin gerçekleştirilmesi ile sistemlerin tedarik ve üretim süreçlerinde de görev alırlar

Üniversite eğitim süreçleri için örnek olarak USA Virginia Technical College programına bakılabilir.

LOGO: Tamamen tarafımca oluşturulmuştur. Hiçbir gerçek, tüzel bir kişi ve kurumla bağlantısı bulunmamaktadır. Sitenin BAŞLIĞI ise yukarda açıkladığım BAHRİYE MÜHENDİSLİĞİ bağlamında tanımlanmıştır.

DEMİR ALIRKEN..

by

Değerli Ziyaretçim,

Öncelikle sizlere kendimi kısaca tanıtmak istiyorum. Makine Yüksek Mühendisi emekli bir Deniz subayıyım. Daha detaylı bilgi ve biyografim HAKKIMDA sayfasında yer almakta.  Deniz Kuvvetlerinde ve Özel sektör tersanelerinde görevler yaptıktan sonra halen aktif olarak çalışmıyorum. Meslek yaşantım içerisinde işlerim gereği internet üzeri çalışmalarımda gemi ve makine mühendisliği alanlarında ülkemizde değişik sitelerin yer aldığını gördüm

Örneğin Teknik Üniversitelerin, mühendis meslek odalarının bağımsız siteleri bulunmakta. Ancak siteler kurumların amaçları çerçevesinde yayınları kapsamakta. Bir sonraki yazımda ele aldığım Bahriye mühendisliği kavramı kapsamında , özellikle Deniz kuvvetlerine ilişkin teknolojik çağdaş gelişmelerin ele alındığı ve yansıtıldığı bir siteye rastlayamadım. Söylemek istediğimi örnekleyebilmek açısından Amerikan kökenli

United States Naval Institute (USNI)  

American Society of Naval Engineers (ASNE)                                         Instİtute for Electrical and Electronical Engineers (IEEE)  

  siteleri incelenebilir.

 Gerçi ASNE dergisine (JOURNAL) benzer şekilde Millî Savunma Bakanlığı Deniz Bilimleri Enstitüsü (Deniz Harp Okulu) tarafından geliştirilmiş olan ve  teknik konuları işleyen DENİZ BİLİMLERİ VE MÜHENDİSLİĞİ dergisi bulunmakta. Ancak dergi ağırlıklı olarak özgün ve bilimsel araştırma ağırlıklı konuları kapsamakta.

Teknolojik uygulamalara yönelik bir noktadan çıkış yapılmasının uygun olabileceği düşüncesiyle çok düşük ölçekli dahi olsa kişisel olarak bir site geliştirmeye çalıştım. Konu üzerindeki düşüncemin daha açık ve somut bir tanımlamasını SİTE HAKKINDA sayfasında görebilirsiniz. Yazılarım, konular üzerinde bilimsel ya da araştırma makalesi niteliğinde olmayıp daha derin inceleme yapmayı isteyenlere bir giriş noktası sunma niteliğinde olacak.

Beklentim ve ümidim, özellikle Bahriyede görev yapmış veya yapan değişik branşlardaki mühendis arkadaşlarımın bu girişime destek olarak zamanla , ortak bir platform üzerinde ( örn. BAHRİYE MÜHENDİSLERİ PLATFORMU ) birleşmesidir.

Site oluşturma çalışmalarım sürecinde web sitesi kurmanın pek kolay olmadığını ve belirli bir maliyete dayandığını da öğrenmiş oldum. Bu bakımdan katkıda bulunmayı uygun gören arkadaşlar kendi bilgi, düşünce ve deneyimlerini bu site üzerinde yansıtabilirler ve paylaşabilirler. Bundan gurur ve mutluluk duyarım.

Bir ilk girişim olması bakımından siteye giren değerli ziyaretçilerin görebilecekleri eksiklik ve hataları bağışlamalarını ve uyarmalarını rica ediyorum.

Deniz AKAD