Bundan bir önceki yazımda artırılmış gerçekliğin KULLANIM ALANLARI na değinmiştim. Bu yazıda ise artırılmış gerçeklik sisteminin hangi teknolojiler üzerinde yükseldiği ve ekipmanlarını göreceğiz
3. TEKNOLOJİLER
3.1 AR konseptinin ve oluşumunun başlangıcı 1990 yılların başlarına gider İlk olarak silahlı kuvvetlerde kullanılmaya başlanmak la birlikte daha sonraları eğlence ve oyun sektörlerinde ticari kullanıma geçmiştir. Daha sonraları ise eğitim, iletişim, sağlık sektörlerinde de kullanım başlamıştır.
3.2 AR Sistemleri aslında 1960 yılından bu yana geliştirilen diğer bazı teknolojilerin üzerine kurulmuştur. Bunlar ;
İmaj kayıt,
Yapay Zekâ,
Bilgi teknolojileri,
Katı durum fiziği,
Nörobiyoloji
Alanlarıdır.
3.3 AR Sistemi üç temel unsuru içermektedir;
Sinyal işleme, İzleme, Gerçek ve sanal dünyaların kombinasyonu.
Gerçek ve sanal nesnelerin üç boyutlu olarak kaydedilmesi ;
Sanal gerçeklikte (Virtual Reality- VR) kullanıcının algısı tamamen görsel bilgiye dayanırken AR de bu bilgiye bilgisayar aracılığıyla ek bilgiler katılarak gerçeklik daha zenginleştirilir. Böylece, örneğin gerçek ortam içerisine sanal nesneler yerleştirilebilir.
3.4 Sanal gerçeklik teknolojisinde kişinin gerçek dünya ortamı tümüyle sanal başka bir ortam ile değiştirilir. AR teknolojisinde ise sanal bilgiler ekipmanlar aracılığıyla gerçek ortamı içerisine gömülü (immersive) bir şekilde yansıtılır.
3.5 İzleme teknolojisi (Tracking)
Gerçek bir objeden gelen görüntü akışı incelenerek objelerin tanımlanması yapılır ve böylece sanal objeler hassas şekilde onların üzerine yansıtılır.
Bu şekilde, örneğin gerçek ortam içerisine sanal nesneler / objeler / ürünler yerleştirilerek bunların ortam içerisindeki durum değerlendirilmesi yapılabilir.
3.6 AR Teknolojisinde iki farklı yöntem kullanılır; MARKERLİ ya da MARKERSİZ.
Markerler ortam içerisinde AR algoritmalarının konum saptamasına yardımcı olmak üzere yerleştirilen etiketlerdir.
Markersiz izlemede ortam içindeki objelerde belirli geometriye sahip noktalar referans alınır. Mobil cihazların içerisindeki sensörlerle örneğin ev içi gerçek duvarların kesişme noktası gibi noktalar referans olarak algılanır.
3.7 Konu üzerinde çalışan Siemens firması, deneyimlerden fark edilen zorlukları giderebilmek üzere yeni bir teknoloji geliştirmiştir. PointAR Olarak adlandırdıkları bu teknolojide bilgisayar vizyonu algoritmaları ile lazer kuleleri ve sensör verileri birleştirilmektedir.
Buna benzer yazılım firmalarının çoğunluğu sahip olduğu ürünü ömür boyu yönetim PLM sistemiyle Entegre edilebilmektedir.
https://www.youtube.com/watch?v=E0QLVj9FJ0Ahttp://
4. DONANIM
AR sisteminin Temel donanım bileşenleri şunlardan oluşmaktadır.
4.1 Bilgiişlem / bilgisayar,
Bilgisayarlar artırılmış gerçeklik sisteminin çekirdek unsurlarıdır. Sanal gerçeklik bilgisayarların işlemleri ile oluşturulur ve grafik görüntüler haline gelir. Bilgisayarların işlem süratleri arttıkça artırılmış gerçeklik ekipmanlarının verimlilik ve etkisi de artacaktır
Bilgisayar, ortamın taranması ve sensörlerden alacağı veri girdileri ile imaj ya da videoları oluşturur ve bunları gözlemcinin alıcısına iletir.
4.2 Görüntü yansıtıcılar
Optik projeksiyon sistemleri, monitörler, El içerisinde kullanılabilecek büyüklükteki ekranlar.
4.3 Başlık üzeri ekranlar
(HDM- Head mounted Display)
Başlık üzeri ekranlar (HMD) Kullanan operatörlerin ekranda izleme yaparken bir yandan da kendi işlemlerini ellerini serbestçe kullanarak yapabilmelerini sağlar
Bunların maliyetleri 500 ile 4900 dolar arası değişmektedir.
Çalışma seansı süreleri yaklaşık 4 saat
Sensörlerle algılayabildiği parametreler: yükseklik – nem – ışık yoğunluğu – basınç – infrared- GPS- Pusla
Harici hafıza imkânı- Bluetooth
4.4 Başlık Şeklinde ekranlar (HUD- Head up Display). Özellikle pilotlar kullanmaktadır. Bu ekranlar ile pilot gösterge tabloları parametrelerini direk başlık üzerinde görmektedir.
Kontak Lensleri henüz geliştirme aşamasındadır
Uzaysal artırılmış gerçeklik (Special Augmented Reality-SAR)
Bu cihazlarda sanal bilgi gerçek objenin üzerine dijital projektörler ile yansıtılır Böylece ara kullanıcılar için ekranlara gerek kalmamaktadır
4.5 Sensörler
İvme ölçer, GPS, pusula
4.6 Girdi cihazları
Ses tanıyıcı sistemler- Hareketi tanıyıcı sistemler
Ekipmana ait bazı örnekleri burada bulabilirsiniz.
5. AR Cihazlarından beklenebilecek işlevsel özellikler
5.1 Gün boyu taşınacaklarından olabildiğince hafif olmaları
5.2 Yatay görüş açısı minimum 30 derece olmalı
5.3 Video bazlı görünüm yerine Optik veya retinal görünüm vermeleri
5.4 Sesli komuta imkânı olması
AR TEKNOLOJİSİNDE YAZILIMLARIN ÖZELLİKLERİ NELER ?
NASIL BİR ALT YAPI GEREKİYOR ?
HER İŞLETMEYE UYGUN MU ?
Bu suallerin karşılıkları gelecek yazımda olacak…
